Interview Kamerlid Julius Terpstra (CDA): ‘De mailtjes van belangenbehartigers stroomden binnen’

Nederland heeft een enorme bouwopgave. Nederland heeft een tekort van meer dan 1 miljoen woningen. Wij spraken met Julius Terpstra, Leids Kamerlid voor het CDA sinds mei 2020 en woordvoerder Wonen, over zijn eerste begrotingsbehandeling.

Je bent het nieuwste Kamerlid in de huidige samenstelling, en deze begrotingsbehandeling van BZK is je eerste. Kijk je uit naar het debat?

Klopt! Door de corona-crisis is alles anders. Ook in de Tweede Kamer. Er worden maar beperkt debatten ingepland en er zijn bijna geen medewerkers aanwezig in het gebouw. Terecht, maar het maakt de voorbereiding op mijn eerste begrotingsbehandeling natuurlijk bijzonder. Net als de rest van Nederland, ben ik het grootste gedeelte van de dag bezig met videobellen met medewerkers en inhoudelijke experts. Overigens heb ik uiteraard wel ontzettend veel zin in de begrotingsbehandeling wonen: toch hét debat waar de stand van zaken binnen je portefeuille wordt besproken.

In aanloop naar Prinsjesdag en de begrotingsbehandelingen werd er een hoop onderhandeld achter de schermen, zeker tussen de coalitiepartijen. Heb je bij collega-Kamerleden nagevraagd hoe deze zeer politieke periode verloopt?

Navraag zat er niet echt in. Je zit er gelijk middenin. De zogenaamde ‘augustusbesluitvorming’ is de laatste onderhandelingsronde voor de presentatie van de begroting. Hier worden binnen de coalitie de puntjes op de i gezet. Er zijn leden van het Kabinet en de fracties betrokken. Wonen is een belangrijk dossier. Je onderhandelt niet mee aan tafel maar bent constant aan het meedenken, je draagt suggesties aan en rekent mogelijke scenario’s door. Voor mij was dit een mooie ‘ontgroening’ en het eerste echte besef dat je als Kamerlid op een bijzondere positie zit.

Wat is jou opgevallen in aanloop naar de week van de begrotingsbehandeling? Ben je zelf veel benaderd door belangenbehartigers?

Toen ik begon als Kamerlid wist ik natuurlijk dat ik benaderd zou worden door belangenbehartigers. De mate waarin heeft me wel verbaasd. Binnen mijn portefeuille zijn er nog zoveel beleidsterreinen met daarbij behorende behartigers waar ik geen weet van had. De mailtjes, belletjes en ‘one-pagers’ stroomden binnen. Ik probeer zo transparant mogelijk met lobbyisten om te gaan. De informatie die wordt verstrekt is natuurlijk nuttig en kan ik gebruiken bij mijn debatvoorbereiding. Maar het blijft de inbreng van het CDA en ik geef dit altijd terug aan lobbyisten.

Je was eerst duo-raadslid voor het CDA Leiden Wat is het verschil in de belangenbehartiging tussen de Kamer en de gemeente?

Het is nu professioneler. In de Leidse gemeenteraad ben ik vrijwel nooit in aanraking gekomen met professionele belangenbehartigers. De belangen in de raad zijn vaak kleiner maar staan wel dichter bij de mensen zelf. In de raad had ik dus veel meer te maken buurtclubs, bewoners, sportverenigingen etc. Nu in mijn Kamerwerk gaat het om meer en zijn er brancheorganisaties, lobbykantoren etc. In de kern verschilt het niet zo: men komt op voor de eigen belangen. Het is met name de schaal en de impact die verschillen.

Welke impact van de corona-crisis zie jij op de begroting nu de economie het zwaar te verduren heeft vanwege corona?

In mijn portefeuille gaat dat vooral om de bouw. Er is een groot woningtekort in Nederland en tot 2030 moeten er 1 miljoen nieuwe woningen gebouwd worden. Bij de vorige economische crisis hebben we gezien dat de bouw hier extreem zwaar onder te lijden heeft gehad. Het gevolg is dat er tussen 2009 en 2014 amper is gebouwd en dat doet nu pijn in het tekort aan woningen. Het is dus van cruciaal belang dat de bouw kan blijven doorbouwen. Gelukkig heeft het Kabinet ook maatregelen genomen om de bouw te kunnen laten doorbouwen. De vraag is of het genoeg is: een belangrijk thema bij de begroting wat mij betreft.

Hoe zie jij deze laatste begroting zo vlak voor de verkiezingen: zie je kansen voor je eigen portefeuille, en verwacht je al verkiezingsretoriek tijdens het debat?

Absoluut. We gaan natuurlijk richting verkiezingen en dat ga je logischerwijs merken in de debatten rondom de begrotingsbehandeling. Het zijn ook typisch debatten die zich lenen voor een wat breder verhaal met ruimte om als partij je maatregelen voor de langere termijn te presenteren. Voor het CDA is het bijvoorbeeld belangrijk dat er gebouwd blijft worden en dat starters een eerlijke kans krijgen op een eigen woning. Hiervoor zitten maatregelen in de begroting maar de wereld kan altijd nog een beetje mooier. Dit zal ik dan ook aangrijpen om te vertellen hoe het CDA de volkshuisvesting voor de aankomende jaren ziet. Dat zou je campagne kunnen noemen. Overigens ook interessant voor de kiezers om te horen hoe de partijen erin staan lijkt me.

Wat worden je eigen speerpunten in de begrotingsbehandeling van Binnenlandse Zaken, en hoe ga jij zorgen dat je eind dit jaar je politieke doelen hebt bereikt?

Ik heb natuurlijk al de bouw van 1 miljoen huizen genoemd en eerlijke kansen voor starters. Voor de rest verwijs ik graag naar mijn inbreng bij het Wetgevingsoverleg Wonen en Ruimtelijke Ordening, 9 november. Dus volg het debat en dan kom je erachter hoe ik mijn doelen ga realiseren!

Je bent een vurig voorstander van meer betaalbare woningen voor jonge starters. Laten jongeren hun hun stem genoeg horen op het onderwerp betaalbare woningen?

Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor deze groep. Het niet kunnen krijgen van een eigen huis is natuurlijk een steeds groter wordend probleem. De wachtlijsten voor een sociale huurwoning zijn lang en de huizenprijzen stijgen maar door. Een gemiddelde woning kost nu al meer dan drie ton. Als je begint met je werkende leven zijn dat bedragen die je niet zomaar kunt lenen. Maar het is ook een opeenstapeling van problemen voor deze groep. Denk dan bijvoorbeeld aan de schuld door het leenstelsel die jongeren meenemen van hun opleiding. Zoals gezegd komt er steeds meer aandacht voor de problemen van deze generatie. Mag het meer? Altijd. Ik probeer mijn best te doen.

Qua tip: nu door de coronacrisis beleggers weg blijven lijkt het alsof starters iets meer kans krijgen op een eigen koopwoning. De gekte lijkt iets te zijn weggezak. Zelf denk ik dat dit van korte duur is omdat de vraag, door het tekort aan woningen, zo groot blijft. Mijn tip zou dus zijn om je niet uit het te veld te laten slaan en te blijven zoeken naar die perfecte woning!