Campagneleiders Tweede Kamerverkiezingen blikken terug bij Stichting Machiavelli

Op de ochtend na de verkiezingen blikte Stichting Machiavelli samen met campagneleiders Saar van Bueren (GroenLinks-PvdA), Eelco Heinen (VVD), Wytske Postma (NSC), Felix Klos (D66), Bart van den Brink (CDA), Maarten van Ooijen (CU) en Daan de Neef (PvdD) in Perscentrum Nieuwspoort terug op de hectische campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen.Onder leiding van Fons Lambie (RTL) en Remco Meijer (Volkskrant) werd gesproken over de onverwacht grote overwinning van de PVV, de verkiezingsuitslag van de verschillende politieke partijen, game changers tijdens de campagne en campagnestrategieën. Ook trokken de campagneleiders samen waardevolle lessen voor toekomstige campagnes.

Hoewel traditioneel alle campagneleiders voor dit debat worden uitgenodigd, namen onder andere de PVV en BBB niet deel. Vanzelfsprekend waren deze partijen wel onderwerp van gesprek gezien de uitkomst van de verkiezingen.

Tijdens het debat verwijt D66 de VVD de deur voor de groei van de PVV ‘’wagenwijd’’ open te hebben gezet. De campagneleider van NSC duidt de uitslag vooral met de nadruk dat Nederland met deze uitslag heeft laten zien dat het verandering wil, iets waar de partij zelf ook voor staat. Volgens de PvdD heeft de PVV voornamelijk geprofiteerd van het feit dat migratie een van de belangrijkste verkiezingsthema’s werd door de val van het kabinet. Het CDA sluit zich hierbij aan en mist bovendien oplossingen op het gebied van migratie bij alle winnende partijen. CU denkt dat veel kiezers vooral een statement wilde maken met een stem op de PVV, en vindt dat alle partijen dat zichzelf moeten aanrekenen.

Zowel VVD als GroenLinks-PvdA geeft aan met een gemengd gevoel terug te kijken. GroenLinks-PvdA is blij met de succesvolle fusie en het feit dat naar eigen zeggen ‘’de energie in de partij terug is gekomen’’, maar is ook zeer teleurgesteld in de uitslag. VVD is blij met de succesvolle leiderschapswissel in de partij na het afscheid van Rutte, maar ook teleurgesteld in het feit dat de winst hen op het laatste moment ontglipt is. NSC is vooral trots op de snelle groei van de partij en het feit dat ze nu goed vertegenwoordigd zijn in het politieke landschap. D66 vindt de uitslag ‘’een harde klap voor zowel de partij als voor het hele land.’’ Het CDA is vooral blij ‘’een nieuw hoofdstuk geopend te hebben’’ onder de nieuwe partijleider . CU moet naar eigen zeggen ‘’een bittere pil slikken’’ maar is trots op de hoge waardering onder de kiezers. Tot slot wijt de PvdD de halvering van het aantal zetels onder andere aan de bestuurscrisis en strategische stemmers.

Als belangrijkste gamechangers tijdens de afgelopen campagne kwamen grofweg drie momenten naar boven. Ten eerste het moment in augustus waarop de nieuwe VVD-partijleider aangaf de PVV kiezer – en daarmee de PVV – niet langer uit te sluiten, waarmee ze brak met het beleid van de VVD in de jaren daarvoor. Ook het SBS6–debat werd als kantelpunt genoemd, waar de leider van de PVV volgens de campagneleiders een grote groep mensen heeft weten te overtuigen met zijn uitspraken op het gebied van zorg en bestaanszekerheid. Tot slot waren de partijen het erover eens dat de peilingen in het laatste weekend voor de verkiezingen, waarin PVV een sterke opmars vertoonde en aansloot bij de bovenste partijen, een groot effect hebben gehad op de kiezer.

Debat gemist? Terugkijken kan hier.

Stichting Machiavelli zet zich in voor publieke communicatie. Public Matters is sinds 2010 hoofdsponsor van Stichting Machiavelli.