Lobbyisten aan de leiband

‘Lobbyisten en belangenvermenging’ in Belgische Parlement

Vanmiddag snijdt de werkgroep Politieke Vernieuwing in de Kamer de thema’s ‘lobbyisten en belangenvermenging’ aan. De soms hallucinante verhalen uit de onderzoekscommissie Kazachgate, tonen voor sp.a duidelijk aan dat het hoog tijd is om een aantal belangrijke stappen vooruit te zetten.

“Er is dringend nood aan transparantie over de invloed van lobbyisten bij het tot stand komen van wetgeving”, zeggen Kamerleden Meryame Kitir en Monica De Coninck.  De sp.a-fractie legt daarom in de parlementaire werkgroep een 5-puntenplan op tafel.De onderzoekscommissie Minnelijke Schikking (Kazachgate) gaat op dit ogenblik na wat de invloed was van lobbyisten op de totstandkoming van de afkoopwet. De hoorzittingen zijn volop bezig. “Wat de commissie vorige week ontdekte, was al erg ontluisterend,” zegt fractieleider Kitir:“In de Senaat werd een hoorzitting over de afkoopwet georganiseerd met twee professoren die allebei ook als advocaat hadden gelobbyd voor deze wet op vraag – en dus op maat – van de diamantsector. Minstens één van die professoren is zelfs betaald door de diamantsector voor deze hoorzitting, zo konden we vorige week vaststellen. Dat is ontluisterend, en dus moeten we met duidelijke richtlijnen vastleggen hoe we in de toekomst met lobbyisten omgaan in het parlement.”

De wet op de minnelijke schikking dateert van 2011, maar ook de huidige regering neemt nog altijd maatregelen op maat van één bedrijf of één sector. Monica De Coninck, lid van de Werkgroep Politieke Vernieuwing: “De voorbeelden zijn legio. Vorige week nog kloeg vliegtuigbouwer Boeing over achterkamertjespolitiek bij de toewijzing van de opvolger van de gevechtsvliegtuigen F-16 en stelden N-VA en Open VLD hun veto tegen een meerwaardebelasting na forse persberichten van de werkgeversorganisaties. Of denk aan het langer openhouden van de kerncentrales en de verlaging van de nucleaire rente. Of aan de verlaging van de belastingen voor diamantairs via de karaattaks. Allemaal pertinente voorbeelden van hoe de lobby in ons land zijn werk doet.”

Om transparantie te bieden over de invloed van lobbyisten op het totstandkomen van wetten, stelt sp.a een 5-puntenplan voor:

1.  Stel een lobbyregister op

Naar het voorbeeld van het Europees Parlement moet er een register komen van alle belangengroepen of lobbyisten werkzaam op federaal niveau.

2.  Transparantie per wetgevend initiatief

Zo’n algemeen register kan echter maar een eerste stap zijn, aangezien het enkel een algemeen beeld geeft van welke belangengroepen er actief zijn. Je leert er echter niet mee welke lobbyisten er actief zijn rond welke concrete weten.

Daarom zijn volgende voorstellen aanvullend daarop noodzakelijk:

2.1. Bij elke wet die de regering in het parlement indient, geeft ze ook een oplijsting van de belangengroepen en/of lobbyisten waarmee ze contact had ter voorbereiding van deze wet.

2.2. Bij elk verslag van de bespreking van een wet in het parlement wordt in bijlage bij hetcommissieverslag vermeldt met welke belangengroepen en/of lobbyisten de parlementsleden contact hadden ter voorbereiding van deze wet.

3.  Transparantie bij hoorzittingen in het parlement

Transparantie over contacten met belangengroepen is nodig omdat het vaak in het geheim gebeurt. Van hoorzittingen in het parlement gaan we er gemakshalve uit dat dit een publieke vorm van lobbying is en dat het de belangengroepen of andere experten de kans biedt om in een publieke zitting een bijdrage te leveren aan het parlementaire debat.

Toch moeten de vaststellingen uit de onderzoekscommissie Minnelijke Schikking ons ertoe aanzetten om ook op dit vlak over te gaan tot extra maatregelen:

3.1. Sprekers op een hoorzitting in het parlement moeten transparant zijn over een mogelijk belangenconflict. Als ze ook in een andere hoedanigheid betrokken zijn bij de voorliggende wetgeving, dan moeten ze dit duidelijk bij het begin van de hoorzitting melden.

3.2. Als sprekers betaald worden voor een hoorzitting in het parlement, dan moeten ze bij het begin van de hoorzitting duidelijk vermelden dat dit zo is en door wie ze betaald worden.

Bron: www.pers.s-p-a.be d.d. 26 april 2017