Historische top VK-EU: nieuwe kansen of oude valkuilen?

Het Verenigd Koninkrijk (‘VK’) en de EU zetten stappen richting een nieuw strategisch partnerschap, schrijft persbureau Reuters in aanloop naar de EU-VK top vandaag (19 mei) in London. Deze hernieuwde samenwerking, waarschijnlijk een reactie op het turbulente heffingsbeleid van de Verenigde Staten, draait om onderwerpen zoals steun voor Oekraïne, het Parijs-akkoord en vrije handel. Voor organisaties met belangen in zowel de EU als het VK biedt dit potentieel nieuwe kansen – maar ook uitdagingen.

Handel en klimaat: kansen voor Europese bedrijven

Het VK heeft sinds Brexit te maken met uiteenlopende handelsafspraken, maar de wens om terug aan te sluiten bij de EU-standaarden op het gebied van klimaatbeleid kan een opening bieden voor bedrijven die actief zijn in duurzame technologieën. Zo benadrukte Commissievoorzitter Ursula von der Leyen voor haar ontmoeting met de Britse premier Keir Starmer het belang van investeringen in hernieuwbare energie in de Noordzee. Dit is relevant voor bijvoorbeeld Nederlandse bedrijven in offshore wind, waterstofproductie en groene infrastructuur. Strategische partnerschappen kunnen leiden tot supranationale samenwerkingsprojecten, waar organisaties uit verschillende landen baat bij kunnen hebben, bijvoorbeeld m.b.t. subsidieprogramma’s.

Samen tegen de VS?

Ondanks Brexit blijft het VK blijft een belangrijke handelspartner van Nederland en de EU. De concepttekst van het partnerschap benadrukt de inzet voor ‘vrije en open handel’ en het mitigeren van ‘fluctuaties in de wereldeconomie’ (een subtiele verwijzing naar het beleid van de regering Trump). Dit kan kansen bieden de export – door meer gestroomlijnde handelsafspraken. Tegelijkertijd blijft de dreiging van nieuwe douanetarieven of handelsbeperkingen aanwezig. De komende top moet duidelijkheid bieden of er mogelijk ook toenadering zal komen op het gebied van regelgeving en douanetarieven.

Defensie-industrie: een nieuw speelveld?

De Britse defensie-industrie kan een belangrijke rol spelen in de herbewapening van Europa, zeker nu de VS zich lijkt terug te trekken. Voor Europese bedrijven die technologie en materialen voor defensie produceren biedt dit kansen om zich te positioneren als partner in nieuwe VK-EU defensieprogramma’s. Tegelijkertijd blijven er onzekerheden, bijvoorbeeld over de Franse eis voor toegang tot Britse wateren voor de visserij-industrie. Hier ligt een kans voor Nederlandse spelers om zich te positioneren als relatief ‘neutrale’ partners voor zowel de EU als het VK.

Migratie en arbeidsmobiliteit

In de concepttekst wordt ook aandacht besteed aan migratiekwesties. Een opvallend voorstel is het ‘youth experience program’, waarbij jongeren vanuit de EU tot 12 maanden in het VK kunnen verblijven zonder dat dit wordt meegenomen in de migratiestatistieken. Dit biedt mogelijkheden voor talentontwikkeling, maar roept ook vragen op over de impact op de Nederlandse arbeidsmarkt en onderwijsinstellingen.De gevolgen van een onbekend aantal Britse jongeren op de arbeidsmarkt en in het onderwijssysteem is natuurlijk moeilijk te voorspellen.

Lobbystrategie: tijd voor herpositionering

Voor organisaties met belangen in zowel de EU als het VK brengt het nieuwe strategisch partnerschap niet alleen kansen, maar ook een harde realiteit. De geopolitieke context is grillig, en wie zich te veel focust op Brussel kan de boot missen in Londen – en vice versa. Sectoren zoals defensie en duurzame energie worden nu gezien als strategische groeimarkten, maar de concurrentie om subsidies en handelsvoordelen zal toenemen. Organisaties die achteroverleunen of vasthouden aan riskeren buitenspel te staan. Daarom is dit het moment om agressiever te investeren in relaties aan beide zijden van het Kanaal, want wie nu niet zichtbaar is, kan straks niet meedoen.